Dini ticarete alet edenler ve din istismarı

Sual: Bazı kimseler, Kur’an okumayı öğrenmek ve başka dini bilgiler için, CD’ler ve bilgisayar programları hazırlayıp, (Kopyalayana hakkı...

Sual: Bazı kimseler, Kur’an okumayı öğrenmek ve başka dini bilgiler için, CD’ler ve bilgisayar programları hazırlayıp, (Kopyalayana hakkımızı helal etmiyoruz, herkes parayla satın alsın) diyorlar. Bunları kopyalamak, kul hakkı olur mu? Mushaftan ve dini öğreten yayınlardan para kazanmak, kopyalayana hakkımı helal etmem demek, caiz midir?

CEVAP

Dini ticarete alet etmek, en büyük günahlardan biridir. Bu CD’leri, kitapları ve Mushafları satmak, Kur’an-ı kerim öğretilmesine, okunmasına sebep olmak niyetiyle olursa, caiz ve sevab olur; fakat böyle niyetin alameti, bunları maliyetine yakın, çok az bir kârla satmaktır. Başka geliri de varsa, Mushafı kârsız satmalıdır. Sadece kâğıt, işçilik ücreti ve masraflarını almak, caizdir. (S. Ebediyye)

Kur’an-ı kerimden veya dini yayınlardan para kazanmak, çok kötüdür. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:

(Ahir zamanda din adamları, halkın istediği yönde fetva verip, helale haram, harama helal diyecekler, Kur’anı ticarete, menfaate alet edecekler.) [Deylemi]

(Ahir zamanda dünya menfaati için dini alet eden riyakârlar çıkar. Sözleri baldan tatlıdır. Bunlar kuzu postuna bürünmüş birer kurttur.) [Tirmizi]

(İnsanların en kötüsü, dini dünya malına alet eden kimsedir.) [İbni Asakir]

(Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselama bin çeşit sanat öğretip buyurdu ki: Çocukların ve neslin, bu sanatlardan biri ile rızkını talep etsin, sakın ola ki dini geçim aracı yapmasın, dini kullanarak dünya malı toplayanlara yazıklar olsun!) [Hâkim]

(Yazıklar olsun ilmini ticarete alet eden ilim sahibi kötü kimselere ki, devlet adamlarına yaklaşır ve kazanç temin ederler. Allah onların ticaretine kesatlık versin!) [Hâkim]

(Bir zaman gelir ki, insanlar, yalnız malın, paranın gelmesini düşünüp, helal-haram olduğuna bakmazlar.) [R.Nasıhin]

(Din bilgilerini dünya menfaati için öğrenenlere, ilmini paraya değişenlere kıyamette ateşten gömlek giydirilir.) [Deylemi]

(İlim, dünya menfaati için öğrenildiği ve ibadetler, dünya menfaatlerine alet edildiği zaman fitneler zuhur eder.) [Abdurrezzak]

(İnsanların en şerlisi, kimseye ikram etmeyen, yalnız yiyen ve hizmetçisini dövendir. Bundan da kötüsü, insanlara kızan, buğzeden ve insanların kendisine buğzettiği kimsedir. Bundan da kötüsü, şerrinden korkulan ve kendisinden hayır beklenmeyen kimsedir. Bundan da kötüsü, dünya karşılığında ahiretini satan kimsedir. Bundan da kötüsü, din ile dünyayı yiyen yani dini dünya menfaatine alet eden kimsedir.) [İbni Asakir]

Tüccarın, malını müşteriye gösterirken, zikir, tesbih, kelime-i tevhid, salevat okuması günahtır. Bunları, para kazanmaya âlet etmek olur. (El-İhtiyar)

Demek ki, müşteri çekmek gayesiyle dükkânına dini levhalar asmak da, dini ticarete alet etmek olur. Hele dinden imandan habersiz kimselerin bu hareketi, din istismarı olur. Müşteriyi düşünmeden, bereket için, faydasına inanarak asmak, din istismarı olmaz.

Bir gayrimüslim, dükkânına dini bir levha asıyor, bir fâsık, dindar gibi görünüyor veya bir Müslüman herhangi bir çıkarı için dini kullanıyorsa, dini istismar ediyor demektir. Piyasada Allah, Muhammed yazılı tesbihler, âyet yazılı yiyecek içecek kapları, bardaklar satılıyor. Başkalarının günaha girmesine vesile olacak şekilde dini böyle ticarete alet etmek, daha çok günah olur.

Akıllı insan, ahiretin sonsuz kazancını, dünyanın geçici kârıyla değiştirmez. Bütün iyiliklerin, dinin emirlerine uymakta olduğunu bilir. Bir hadis-i şerif meali:

(Dünya kârını, ahiret kârına tercih eden, kelime-i tevhidi söylediği zaman, Allahü teâlâ, “Yalan söylüyorsun, sözünde sadık değilsin” buyurur.) [Beyheki]

Netice: Dinden para kazanmak ve hakkımı helal etmem diyerek, Kur’an-ı kerimin öğrenilmesine mani olmak caiz değildir, dini ve Kur’an-ı kerimi öğrenmek için, kopyalardan faydalanmak da caizdir. Sitelerimizdeki, her türlü yazılı ve sesli yayınlardan da, herkes dilediği gibi faydalanabilmekte; aslına sadık kalmak şartıyla, herkes istediği gibi çoğaltabilmektedir.

Dini alet etmek

Sual: Dini, politikaya veya herhangi bir çıkara alet etmek, günah değil midir?

CEVAP

Evet, çok büyük günahtır; fakat dindar olan her politikacıyı ve her tüccarı da böyle sanmak yanlıştır. Müslümanlara suizan etmemelidir.

Dinimiz; temiz ahlak sahibi olmayı, merhameti, muhabbeti, büyüklere itaati, küçüklere şefkati emreden ve insanları doğru yola götüren, Allahü teâlânın razı olduğu yoldur. Dini, siyasete [politikaya] alet etmek yahut başka şahsi menfaatler için kullanmak, çok büyük bir günahtır. (H.L.O.İman)

Din kitabı satmak

Sual: Kâr amacıyla dini kitap satmakta mahzur var mıdır?

CEVAP

Büyük günah olur. Dini eser, dine hizmet niyetiyle neşredilirse, ücret de geçinilecek kadar alınırsa günah olmaz. Geçinmek için, dini kitap yazıp satmak, dilenmekten daha büyük günahtır.

Dükkânı açıp kaparken

Sual: Dükkânı besmeleyle açıp kapamak, dini ticarete alet etmek olur mu?

CEVAP

Hayır, besmeleyle açıp kapatmak iyi olur. Başkalarına duyurmak gayesiyle olursa, riya olur, caiz olmaz.