Kaza kılmak

Sual: S. Ebediyye’de (Özrü yokken kılmadan vakit çıkarsa, büyük günah olur. Özrü olanın da, olmayanın da, vaktinde kılmadığı namazı, vakti ç...

Sual: S. Ebediyye’de (Özrü yokken kılmadan vakit çıkarsa, büyük günah olur. Özrü olanın da, olmayanın da, vaktinde kılmadığı namazı, vakti çıktıktan sonra kaza etmeleri farz olur. Çocuk baliğ olunca, kâfir veya mürted müslüman olunca, kadın temizlenince, deli ve baygın şifa bulunca, uykuda olan uyanınca da böyledir) deniyor. Bu kısmı anlayamadık.

CEVAP

Burada, namaz özürle veya özürsüz kazaya kalırsa, kaza etmek gerektiği bildiriliyor. Birer birer açıklayalım:

Çocuk baliğ olunca:

Diyelim bir çocuk, gece yatarken ihtilam olup büluğa erse, sabah kalkınca gusledip, kılamadığı yatsı namazını kaza etmesi farz olur.

Kâfir veya mürted müslüman olunca:

Kâfir veya mürted öğle vakti müslüman olmuşsa, hemen o günkü öğleyi kılması gerekir. Kılmayıp ikindi vakti girmişse, öğleyi kaza etmesi farz olur.

Kadın temizlenince:

Kadın, öğle vakti ikindiye doğru hayzdan temizlenince, yıkanmadan ikindi vakti girse, öğleyi kaza etmesi farz olur.

Deli ve baygın şifa bulunca:

Deli öğle vakti akıllansa, öğleyi kılmadan ikindi vakti girse, öğleyi kaza etmesi farz olur. Bir kimse öğle vakti bayılsa ikindi vakti ayılsa, öğleyi kaza etmesi gerekir.

Uykuda olan uyanınca:

Bir kimse öğleyi kılmadan uyusa, uyanınca ikindi vakti olduğunu görse, öğleyi kaza etmesi farz olur. 

Caiz değil, mekruhtur

Sual: Caiz değildir, mekruh anlamına da kullanılır mı?

CEVAP

Caiz değil, daha çok haramdır anlamında kullanılırsa da, mekruhtur anlamında da kullanılır. Muteber kitaplardan alınan birkaç örnek:

1- Namaz kılmak için, cami resimli seccadeyi yere sermek caiz değil, mekruhtur.

2- Yatsıyı gece yarısından sonra bırakmak caiz değil, mekruhtur.

3- Tesbihleri 5, 7, 9, 11 kere okumak müstehab; fakat imamın üçten fazla okuması caiz değil, mekruhtur

4- Kaba avret yerlerine yapışık dar pantolonla namaz kılmak caiz değil, mekruhtur.

5- Kadınların cenaze namazı kılması caiz değildir, mekruhtur.

6- Önceden hazırlanan cenaze namazını, mekruh vakte bırakmak caiz değil, mekruhtur.

7- Caminin içinde alış veriş yapmak mekruhtur, caiz değildir.

8- Ezanı mescidin içinde okumak caiz değildir, mekruhtur.

9- Domuz ve insan kemiğiyle tedavi olmak caiz değildir, mekruhtur.

10- Kadının kadına süslenmesi caiz değil, mekruhtur.

11- Sıkıntıya sabredemeyenin, kendisi muhtaçken sadaka vermesi caiz değil, mekruhtur.

12- Hanefi’de deniz haşaratını yemek caiz değil, mekruhtur. Diğer üç mezhepte caizdir.

13- Dünyalığa kavuşmak için başka mezhebi taklit etmek caiz değildir, mekruhtur.