Kullanmak tâbirinin anlamı

Sual: S. Ebediyye’de şöyle yazıyor: Dürr-ül-muhtar’daki, (Zaruret olmadıkça insanın bir parçasını kullanmak haramdır) ifadesini, İbni Âbidin...

Sual: S. Ebediyye’de şöyle yazıyor: Dürr-ül-muhtar’daki, (Zaruret olmadıkça insanın bir parçasını kullanmak haramdır) ifadesini, İbni Âbidin, (Kullanılması haram olan şeyi kullanmak haramdır. Fakat hastalığa iyi geleceği bilinirse ve ondan başka ilaç yoksa, kullanılmasına izin verilmiştir) diye açıklıyor. Kullanmak ifadesi, yiyip içmek anlamına da gelir mi?
CEVAP
Elbette o mânâya da gelir. Mesela içki kullanmak, sigara kullanmak, uyuşturucu kullanmak denir. Hâlbuki içki içilir, sigara da içilir. Uyuşturuculardan da içilenler var.

(Zaruret olmadıkça insanın bir parçasını kullanmak haramdır) denince, kadın sütünü içmenin de haram olduğu anlaşılır. Dalında uzman bir doktor, kadın sütünün bir hastalığa iyi geleceğini söylerse ve ondan başka ilaç da yoksa, kadın sütü içmek caizdir. (İbni Âbidin)

Cümledeki kelime değil, kast edilen mânâ önemlidir. Vehhabiler kelime üzerinde dururlar, kast edilen mânâya bakmazlar. Onun için çok yanılırlar. El ile ilgili tâbirleri hakiki el olarak anlarlar. Mülk sûresindeki, (Hükümranlık elinde bulunan Allah, yüceler yücesidir) mealindeki âyeti gösterip, (Bak Allah'ın eli vardır) derler. Oradaki el kelimesinin kuvvet, kudret mânâsında olduğunu anlayamazlar. Buharî ve Müslim’deki, (Allahü teâlâ, “Her iş benim elimdedir. Geceyi, gündüzü ben döndürürüm” buyurdu) mealindeki hadis-i şerifteki el de, yine kudret, güç anlamındadır.

(İçki kullanmıyorum) demek de, (İçki içmiyorum) demektir. Kast edilen mânâ önemlidir. (İçki kullanıyorum) diyenin de, kolonya gibi içkiyi üstüne başına döktüğü anlaşılmaz, içtiği anlaşılır.

Hâlık bilir
İyilik et göle at, toplasın onu balık!
Bunu bilmezse balık, şüphesiz bilir Hâlık.