Evliya ve mürşid-i kâmil

Sual: Her evliya aynı zamanda mürşid-i kâmil midir? CEVAP Her mürşid-i kâmil evliyadır; ama her evliya mürşid-i kâmil değildir, hatta mürşid...

Sual: Her evliya aynı zamanda mürşid-i kâmil midir?

CEVAP

Her mürşid-i kâmil evliyadır; ama her evliya mürşid-i kâmil değildir, hatta mürşid bile olmayabilir. Mürşid-i kâmil, bütün işleri, İslamiyet’e uygun olan, tasavvuf ilminde uzman Ehl-i sünnet âlimi demektir. Derin âlim yani müctehid olmayan, mürşid-i kâmil olamaz. Başka ilimlerin uzmanlarına kâmil denmez. Mürşid-i kâmil, ictihad derecesinde yüksek âlim olduğu için, hem ilim, hem de marifet sahibidir. Buna, (Zül-cenahayn) denir. Akılla anlaşılan bilgilere (ilim), kalble anlaşılan bilgilere (marifet) ve (irfan) denir.

İnsan çalışmakla evliya olabilir; fakat mürşid-i kâmil farklıdır. Mürşid-i kâmil, hem zahiri ilimlerde, hem de tasavvuf bilgilerinde ihtisas sahibidir. Kâmil ve mükemmildir, yani hem yetişmiştir hem de başkalarını yetiştirebilme kabiliyetine sahip büyük âlimdir.

Bir kimse, kitap okumadan evliya olabilirse de, mürşid olamaz. Mürşidin, müctehid olması ve marifette, (Vilâyet-i hassa-i Muhammediyye) mertebesinde bulunması lazımdır. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:

(Mürşid-i kâmilin bakışları, kalb hastalıklarına şifa verir. Onun teveccühü, yani kalbini bir kimseye çevirmesi, kötü, çirkin huyları insandan siler, süpürür.)

Abdulhak-ı Dehlevi hazretleri de buyuruyor ki:

(Mürşid-i kâmillerin en üstünleri, dört mezhep imamlarıdır. Bu dört imam, İslâm dininin dört temel direkleridirler.)

Farsça terkipler

Sual: İmam Rabbani, İmam-ür-Rabbani ve İmam-ı Rabbani gibi farklı yazılışlar görüyoruz. Bunların hangisi doğrudur?

CEVAP

Üçü de, yanlış değildir. İmam-ür-Rabbani, Arapça söyleniş şeklidir. İmam-ı Rabbani, Farsça söyleniş şeklidir. İmam Rabbani ise, Türkçe söyleniş şeklidir. Ceddimiz Osmanlılar, Arapça kelimeleri, Farsça terkiple [tamlama ile] söylemişlerdir. Onun için, İmam-ı Rabbani demek en uygun olanıdır. Arapça olarak yazılan ibn-üs-Sakka, ibn-ür-Rüşd, ibn-ül-Arabî gibi kelimeler Farsça terkiple söylenirse, başlarına sadece İbni getirilir. Mesela, İbni Arabî, İbni Âbidin denir. Emr-i ma’ruf, mürşid-i kâmil ve Fahr-i âlem gibi ifadeler de Farsça terkiplerdir.